Τοποθεσία: Το οχυρό βρισκόταν στις βορειοδυτικές πλαγιές του υψώματος Προφήτης Ηλίας, 2.5 χιλ. βορειοδυτικά της κωμόπολης Γρανίτης.
Ιστορικά στοιχεία:
- Κατασκευή:
- Οχυρώσεις: Οι οχυρώσεις του αποτελούνταν από ένα συγκρότημα και δύο μεμονωμένα έργα, με υπόγειες στοές που έφταναν τα 620 μέτρα. Τα επιφανειακά του έργα ήταν, 4 απλά και 3 διπλά πολυβολεία, 1 σύνθετο πολυβολείο-προβολέα, 2 αντιαρματικά πυροβολεία, 3 παρατηρητήρια, 5 έξοδοι και 2 διπλά βομβιδοβολεία.
- Οπλισμός: Ο οπλισμός του αποτελείτο από 2 αντιαρματικά των 37mm, 3 όλμους των 81mm, 11 πολυβόλα, 6 οπλοπολυβόλα, 7 βομβιδοβόλα
- Φρουρά: 4 αξιωματικούς και 176 υπαξιωματικούς και οπλίτες
Πληροφορίες: Βρισκόταν στις ακραίες προσβάσεις Β.Δ του υψώματος Προφήτης Ηλίας, 2500 μέτρα Β.Δ. του χωρίου Γρανίτης και 3,5 χιλιόμετρα ανατολικώς του Λίσσε. Αποστολή του ήταν η απαγόρευση των οδεύσεων που συγκλίνουν μεταξύ των Λίσσε και Ουσόγια προς την έξοδο Γρανίτη. Αποτελούνταν από δύο στεγανά έργα με τέσσερα απλά, τρία διπλά πολυβολεία, ένα σύνθετο πολυβολείο – προβολέα, δύο αντιαρματικά, τρία παρατηρητήρια, πέντε εξόδους και δύο διπλά βομβιδοβολεία. Το ανάπτυγμα των καταφυγίων ήταν 250 μέτρα και οι στοές 620 μέτρα εντός συμπαγούς βράχου. Η αντοχή του σε βολές των 220 χιλιοστών. Διοικητής του ο λοχαγός Ρογκάκος Παναγιώτης. Κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων συνδράμει με τα πυρά πολυβόλων αλλά και πυροβόλων τον αγώνα , κυρίως, του Λίσσε. Γερμανικό άρμα που προσπαθεί να πλησιάσει προς Ουσόγια βάλλεται από πυροβόλο του οχυρού (λοχίας Ματόπουλος Θεοδόσιος) και καταστρέφεται, ενώ το πλήρωμα του που προσπάθησε να βγει αποδεκατίσθηκε φονευθέντων όλων. Όμως οι Γερμανοί κατορθώνουν να ανέβουν στις πλαγιές του Ουσόγια όπου καθηλώνονται από τα πυκνά πυρά πολυβόλων του Πυραμιδοειδούς και του εκτός οχυρών πυροβολικού και αναγκάζονται να σιωπήσουν τα όπλα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα μόνο πολυβόλο έβαλλε συνεχώς 8-9000 φυσίγγια. Εκτοξεύεται αντεπίθεση από ένα λόχο η οποία αποτυγχάνει και έτσι οι Γερμανοί καταλαμβάνουν το ύψωμα αυτό.. Οι Γερμανοί ενισχύονται και την επομένη(8/4) προσβάλλουν με πυκνά πυρά το οχυρό το οποίο απάντησε με πυκνά πυρά πολυβόλων, όλμων και πυροβολικού εκτός οχυρού και ματαιώνει κάθε προσπάθεια διείσδυσης προς το ύψωμα Γρανίτης. Καμία άλλη επίθεση δεν δέχθηκε την μέρα αυτή, ενώ σημαντική είναι η συνδρομή του στην προσπάθεια του Λίσσε. Την 9/4 και περί ώραν 13.00΄γερμανικό όχημα με λευκή σημαία εμφανίζεται προ του οχυρού. Αποστέλλεται περίπολος και οδηγεί Γερμανό λοχαγό . του επιτελείου της 72ας Μεραρχίας, στο οχυρό , ανακοινώνει την συνθηκολόγηση στην Θεσσαλονίκη και ζητά την κατάπαυση πυρός. Ο λοχαγός Ρογκάκος αναφέρει στην διοίκηση της VII Μεραρχίας, η οποία την 14.30΄διατάσσει την κατάπαυση του πυρός. (Πληροφορίες https://www.facebook.com/Γραμμη-Μεταξα-725412127619752 )
Αρχεία:
Φωτογραφικό Υλικό:
Στοά στο άνω συγκρότημα στοών
Είσοδος στο κάτω συγκρότημα στοών
Φωτογραφίες Θάνος Ξανθόπουλος